تنوع رنگ سنگ های گرانیت شگفت انگیز است. این سنگ ها در انواع رنگ های سفید، صورتی، قرمز و مشکی یافت می شوند. اما چه عاملی می تواند باعث این همه تفاوت شود؟ در این مقاله قصد داریم درباره انواع سنگ های گرانیت و منشاء تنوع رنگ در آن ها توضیح دهیم.
سنگ گرانیت چیست؟
گرانیت سنگ شناخته شده ای است که در همه جا از مجسمه سازی گرفته تا صنعت ساختمان کاربرد دارد. این سنگ هزاران سال است که مورد استفاده قرار می گیرد و به سمبل مقاومت و دوام مشهور است.
گرانیت سنگی آذرین با دانه بندی های درشت و قابل مشاهده است. گرانیت ها طیف گسترده از رنگ های صورتی ، سفید ، خاکستری و سیاه را در بر می گیرند.
بعضی از سنگ هایی که در بازار به عنوان گرانیت مشکی فروخته می شوند، در اصل گابرو هستند.حداقل ۲۰ واحد کوارتز باید در سنگ وجود داشته باشد تا گرانیت حاصل شود.
عامل تعیین کننده رنگ در سنگ های گرانیت
گرانیت یک سنگ کنگلومریت (conglomerate) یا کلوخه ای است که از کانی هایی مثل کوارتز، پتاسیم فلدسپار، میکا، آمفیبول ها و … تشکیل شده است.
کانی هایی که سنگ گرانیت را می سازند رنگ های گوناگونی را پدید می آورند. این سنگ ها به طور عمده حاوی ۲۰ تا ۶۰ واحد کوارتز، ۱۰ تا ۶۵ واحد فلدسپار، و ۵ تا ۱۵ واحد میکا (بیوتیت یا ماسکوویت) هستند. میزان نسبی کانی های رنگی در یک سنگ گرانیت عمدتا به منبع اصلی سنگ مذابی که سرد شده و گرانیت را شکل داده،بستگی دارد. اگر مقدار سنگ مذاب در پتاسیم فلدسپار فراوان باشد، احتمال این که به گرانیت رنگ صورتی سالمونی بدهد زیاد است. از سوی دیگر اگر میزان سنگ مذاب در کوارتز و کانی ها زیاد باشد و آنرا تبدیل به آمفیبول کند، به احتمال زیاد گرانیت مشکی و سفیدی حاصل می شود که عمدتا در کانترتاپ ها دیده می شود.
در ادامه نام هر یک از کانی های تشکیل دهنده سنگ گرانیت به همراه رنگی که در اثر فراوانی این کانی به وجود می آید، آورده شده است و پس از آن هر یک از رنگ های گرانیت مستقلا بررسی خواهد شد.
- کوارتز–> سفید شیری
- فلدسپار–> سفید
- پتاسیم فلدسپار–> صورتی سالمونی
- بیوتیت–> سیاه یا قهوه ای تیره
- موسکویت–> طلایی متالیک یا زرد
- آمفیبول–> سیاه یا سبز تیره
گرانیت سفید
علت رنگ سفید گرانیت در درجه اول، وجود کوارتز (رنگ سفید شیری) و فلدسپار (رنگ سفید مات) است. لکه های سیاه رنگ کوچک در این گرانیت احتمالا دانه های آمفیبول هستند و این می تواند به دلیل فقدان عناصر شیمیایی لازم برای تشکیل دادن آمفیبول باشد و یا بدان معناست که فرآیند سرد شدن برای تشکیل آمفیبول ها مناسب نبوده است. لازم به ذکر است که گرانیت های واقعی هیچ گاه به طور کامل سفید نیستند.
گرانیت مشکی
سنگ گرانیت مشکی در انواع گوناگونی مثل سابیده یا گرانیت چرمی و بیشتر برای کاربردهای تجاری استفاده می شود. همانطور که قبلا بیان شد گرانیت باید حداقل ۲۰ واحد کوارتز داشته باشد. پس سنگی که کاملا سیاه رنگ است نمی تواند گرانیت باشد و یک گرانیت تماما مشکی در اصل گابرو است. گابرو یک سنگ آذرین بیرونی است که به بازالت شباهت دارد و از کانی های پیروکسنی ، پلاژیوکلاز و مقدار اندکی اولیوین (رنگ سبز تیره) و آمفیبول تشکیل می شود. از مرغوب ترین انواع این سنگ در ایران می توان به سنگ گرانیت نطنز اشاره کرد.
گرانیت صورتی
رنگ صورتی در گرانیت ها، حاصل فراوانی فلدسپار پتاسیم است. در این سنگ می توان دانه های کوارتز نیمه شفاف شیری رنگ، آمفیبول قهوه ای تیره یا مشکی و فلدسپار سفید مات را دید. به هرحال در سنگ گرانیتی شبیه به این ، کانی اصلی فلدسپار پتاسیم است.
گرانیت سفید و مشکی
بنظر می رسد این گرانیت حاوی مقادیر مساوی از کوارتز، فلدسپار و آمفیبول باشد که گرانیت سفید و سیاه خال خالی را بوجود می آورد. گرانیت سفید و مشکی یکی از رایج ترین انواع گرانیت است که عمدتا برای کانترتاپ مورد استفاده قرار می گیرد.
گرانیت قرمز
گرانیت قرمز حاوی مقادیر فراوانی از فلدسپار پتاسیم صورتی رنگ بوده که فلدسپار-k آن قرمزتر از رنگ صورتی است. علت رنگ قرمز در سنگ گرانیت می تواند ناشی از اکسید آهن در دانه های سنگ آهن یا وجود فلدسپار در آن باشد.
گرانیت آبی
یک کانترتاپ از جنس گرانیت آبی به احتمال زیاد گرانیت نیست. این سنگ احتمالا یا لارویکیت (Larvikite) است(سنگ آذرینی از مونزونیت که گاهی به آن گرانیت آبی می گویند) و یا آنورتوزیت. آنورتوزیت ها شامل مقدار زیادی لابرادوریت هستند و گاهی به عنوان گرانیت مشکی فروخته می شوند.
گرانیت سبز
گرانیت های سبز رنگ درواقع مجموعه ای از ماربل ها هستند که به علت وجود سرپانتین، دانه های رنگی سبزی در آن ها دیده می شود. این سنگ ها مجموعه متنوعی از سوپ استون هستند که به اشتباه گرانیت خوانده می شوند. یکی از دلایل غیر معمول رنگ سبز، وجود آمازونیت در مجموعه ای از فلدسپار سبز رنگ است.
امیدواریم که از خواندن این مطلب لذت برده باشید.
3 پاسخ
Thanks for the good article, I hope you continue to work as well
ممنون
جالب بود
ممنون از نوجهتون