فهرست عناوین
تاریخچه، معماری و ارزش جهانی برج پیزا
برج پیزا یکی از نمادهای شناخته شده و محبوب ایتالیا است که در شهر پیزا و در استان توسکان واقع شده است. برج پیزا که در اصل برای استفاده به عنوان دارالفنون ساخته شده بود، به دلیل شیب زیاد خود معروف شده است. این شیب ناشی از ضعف بنیاد برج و نامناسب بودن خاک زیر آن است که باعث شده است برج به طرف جنوب شرقی خم شود.
برج پیزا یکی از جاذبه‌های گردشگری مهم اروپا و جهان است که هر ساله میلیون‌ها بازدیدکننده را به خود جذب می‌کند. این برج به عنوان یک شاهکار هنر و معماری تاریخی تحسین شده است و در سال ۱۹۸۷ به فهرست میراث جهانی یونسکو اضافه شده است. برج پیزا نشان‌دهنده فرهنگ، تاریخ و هویت ایتالیایی است که با وجود تمام مشکلات و خطرات، همچنان افتخار و زیبایی خود را حفظ کرده است.
ریشه‌های تاریخی و تاثیرگذاری برج پیزا
برج پیزا بخشی از مجموعه کلیسای کاتدرال پیزا است که در قرن ۱۱ میلادی ساخته شد. برج پیزا به عنوان بلندترین برج زنگ در جهان شناخته شده است. طراح برج پیزا نامشخص است اما بعضی منابع بونانو پیسانو را به عنوان معمار آن معرفی می‌کنند.
برج پیزا از همان ابتدای ساخت خود شروع به شکستن کرد. دلیل این امر نامناسب بودن زمین زیر بنای برج است که از لایه‌های ناهمگون خاک و شن تشکیل شده است. با وجود تلاش‌های معماران برای جلوگیری از شکستگی برج با تغییر طرح و تقویت سازه، برج همچنان به سمت جنوب شکست و در حال حاضر زاویه شکستگی آن حدود ۴ درجه است. در قرون وسطی، بسیاری از کشورهای اروپایی با پیزا جنگیدند و برج پیزا چندین بار تخریب و بازسازی شد. در سال ۱۹۹۰، برای نجات برج پروژه‌ای عظیم آغاز شد که با استفاده از قطعات فولاد، کابل‌های تنش، لوله‌های آب و سنگین کردن زمین، موفق به کاهش زاویه شکستگی برج به ۳.۹ درجه شد.
برج پیزا نه تنها یک عمارت تاریخی است بلکه الهام‌بخش بسیاری از هنرمندان، نویسندگان، فیلمسازان و حتی بازی‌سازان بوده است. مثلاً، گاليلئو در آن آزمایشات فیزیکی خود را انجام داد. برج پیزا در بسیاری از فیلم‌ها، کارتون‌ها، تبلیغات و بازی‌های رایانه‌ای به چشم می‌آید و گاهی به صورت طنز یا انتقادی به کار می‌رود. همچنین یک جاذبه گردشگری مهم است که سالانه میلیون‌ها نفر را به خود جذب می‌کند. بسیاری از گردشگران عکس‌های خلاقانه‌ای با برج پیزا می‌گیرند که انگار در حال حمل، حمایت یا تعادل دادن به برج هستند.
برج پیزا پس از گذشت ۸۵۰ سال همچنان از جذابیت و شهرت برخوردار است. این برج نشان‌دهنده توانایی و خلاقیت انسان در ساخت و نگهداری آثار هنری است. برج پیزا نمونه‌ای از تاریخ، فرهنگ و هنر ایتالیا و جهان است که مورد تحسین و توجه قرار گرفته است.
طراحی منحصر به فرد و ساختار برج پیزا
برج پیزا از ۸ طبقه تشکیل شده است که هر کدام دارای گنبدهای خمیده و تزئینات مختلف هستند. قطر برج در پایین حدود ۱۵.۵ متر و در بالا حدود ۱۳.۵ متر است. ارتفاع برج نیز حدود ۵۶ متر است. برج پیزا دارای ۲۹۷ پله سنگی است که به بالاترین نقطه آن منتهی می‌شوند. در این نقطه، چهار زنگ بزرگ قرار دارند که هر کدام نماد یک فصل از سال را نشان می‌دهند.
اما علت شهرت برج پیزا، شکل منحصر به فرد و شیب زیاد آن است. این شکل ناشی از نامناسب بودن زمین پایه برج است که از خاک رس، ماسه و لایه‌های آب زیرزمین تشکیل شده است. این خاک نمی‌توانست وزن سنگین برج را تحمل کند و باعث روانشدگی و تغییر جهت آن شد. در حقیقت، شکل شیب دار برج پیزا، نتیجه‌ای تصادفی و ناخواسته است که باعث جذابیت و معروف شدن آن شده است.
براساس تحقیقات، شکل شکست خورده برج پیزا، در همان سال‌های اول ساخت آغاز شده است. در سال ۱۱۷۸، هنگامی که ساخت طبقه سوم تمام شد، برج شروع به شیب دادن به سمت جنوب کرد. مهندسان سعی کردند با افزایش ارتفاع طبقات شمالی، تعادل برج را حفظ کنند. اما این روش نتوانست جلوی شیب زدن برج را بگیرد و در سال ۱۲۷۲، هنگامی که ساخت طبقه پنجم آغاز شد، برج به سمت شرق شیب داد. این روند تا سال ۱۳۴۹ ادامه یافت و در نهایت طبقه هشتم و زنگ‌ها نیز به ساختار برج پیزا اضافه شدند.
برج پیزا در طول تاریخ چندین بار تحت تاثیر زلزله‌ها، جنگ‌ها و آتش‌سوزی‌ها قرار گرفت. در سال ۱۵۹۵، یک آتش‌سوزی در بالاترین نقطه برج رخ داد و زنگ‌های بزرگ آسیب دیدند. در سال ۱۷۹۷، نیروهای فرانسوی که پیزا را تصرف کرده بودند، قصد داشتند برج را به عنوان مخزن مواد منفجره استفاده کنند اما با مقاومت مردم روبرو شدند. در جنگ جهانی دوم، نیروهای آلمانی نیز برج را به عنوان یک پایگاه مشاهده استفاده می‌کردند اما خوشبختانه، نیروهای متفقین از بمباران آن خودداری کردند.
برج پیزا در حال حاضر ۳.۹۹ درجه به سمت جنوب شرق خم شده است و این شکل منحصر به فرد، باعث شده است که هزاران گردشگر هر سال به دیدن آن بروند. اما این شکل همچنان در حال تغییر است و خطر فروپاشی برج همواره وجود دارد. به همین دلیل، مقامات مسئول، چندین بار تلاش کرده‌اند تا با استفاده از روش‌های مختلف، شکل و ساختار برج را حفظ و تثبیت کنند. در سال ۱۹۹۰، برای اولین بار در تاریخ، برج پیزا به دلایل امنیتی بسته شد و چندین پروژه بازسازی و تعمیرات روی آن انجام شد. در این پروژه‌ها، از روش‌های مختلفی مانند حذف خاک از زیر پایه‌های برج، قرار دادن لوله‌های فولادی در خاک، نصب قطعات فولادی در سطح خارجی برج و حذف و جابجایی زنگ‌های داخل برج استفاده شد، اما همچنان برج پیزا شیب دار است.
مزایای گردشگری برج پیزا
- افزایش درآمد و رونق اقتصادی:
گردشگرانی که برای دیدن برج پیزا به شهر پیزا می‌آیند، هزینه‌های مختلفی را بابت اقامت، حمل و نقل، خوراک، سوغات و … پرداخت می‌کنند که منجر به افزایش درآمد و رونق اقتصادی برای شهروندان و دولت محلی می‌شود.
- ترویج فرهنگ و تاریخ:
برج پیزا نه تنها یک ساختمان تاریخی است، بلکه نشان‌دهنده فرهنگ و هنر ایتالیایی نیز محسوب می‌شود. گردشگران با دیدن برج پیزا، با تاریخچه، معماری، هنر و فلسفه این کشور آشنا می‌شوند و احتمالاً علاقه‌مند به گسترش دانش خود در این زمینه‌ها نیز خواهند شد.
- افزایش شهرت و جذابیت:
برج پیزا یک نماد جهانی است که باعث شده است شهر پیزا و کشور ایتالیا در نظر گردشگران و رسانه‌های مختلف به عنوان یک مقصد گردشگری دیدنی و جذاب شناخته شوند. این شهرت و جذابیت می‌تواند باعث جلب توجه سایر صنایع و سازمان‌های مختلف به شهر پیزا و کشور ایتالیا شود و منافع بلندمدت را به دنبال داشته باشد.
چالش‌های گردشگری برج پیزا
- آسیب به محیط زیست:
گردشگران با استفاده از وسایل نقلیه، تولید زباله، صدا و … می‌توانند به محیط زیست شهر پیزا و اطراف برج پیزا آسیب بزنند. این آسیب‌ها می‌توانند منجر به کاهش کیفیت زندگی شهروندان، از بین رفتن منابع طبیعی و تنوع زیستی و افزایش آلودگی هوا و آب شوند.
- تهدید به فرسایش و خرابی:
برج پیزا یک ساختمان قدیمی و حساس است که نیاز به مراقبت و نگهداری دارد. گردشگران با لمس کردن، نشستن، حرکت کردن و … ممکن است به ساختار و زیبایی برج پیزا لطمه بزنند و فرایند فرسایش و خرابی آن را تسریع کنند. این مسئله ممکن است نه تنها به ارزش تاریخی و فرهنگی برج پیزا، بلکه به امنیت گردشگران و شهروندان نیز آسیب برساند.
- از دست دادن هویت و اصالت:
گردشگران با آوردن فرهنگ، سبک زندگی، زبان و … خود ممکن است باعث تغییرات در فرهنگ، سنت‌ها، ارزش‌ها و … شهروندان شهر پیزا شوند. این تغییرات ممکن است منجر به از دست دادن هویت و اصالت شهروندان، تضاد فرهنگی، از بین رفتن میراث محلی و … شود.
برج پیزا در هنر و فرهنگ: تأثیرات در سینما، موسیقی و ادبیات
برج پیزا در طول تاریخ، منبع الهام بسیاری از هنرمندان و فرهنگ‌سازان بوده است که در آثار مختلف هنری و فرهنگی به آن اشاره کرده‌اند. در این مقاله، به برخی از تأثیرات برج پیزا در سینما، موسیقی و ادبیات خواهیم پرداخت.
سینما: برج پیزا در چندین فیلم سینمایی به عنوان نشانه یا مفهوم استفاده شده است. برای مثال، در فیلم «پینوکیو» (۱۹۴۰)، کارگردان والت دیزنی، برج پیزا را به عنوان محل زندگی جادوگر جپتو نشان داده است. در فیلم «سوپرمن ۳» (۱۹۸۳)، سوپرمن با استفاده از قدرت خود، برج پیزا را صاف می‌کند و باعث خشم چندین فروشنده یادگاری محلی می‌شود. در فیلم «کارز ۲» (۲۰۱۱)، کارگردان جان لاسِتِر، برج پیزا را به عنوان یک شخصیت کارتونی به نام «آنکل توپولینو» تصور کرده است که صاحب یک رستوران در ایتالیا است.
موسیقی: برج پیزا در چندین آهنگ و آلبوم موسیقایی به عنوان عنصر، الگو یا معنای نمادین حضور دارد. برای مثال، در آلبوم «پارک لایف» (۱۹۹۴)، گروه راک بلور، عکس برج پیزا را به عنوان جلد آلبوم خود انتخاب کرده‌اند. در آهنگ «پور سام» (۱۹۶۶)، خواننده کانتری راجر مِلِر، برج پیزا را به عنوان چشم‌انداز توریست‌پسند اروپای جنوب غرب ذکر کرده است. در آهنگ «برج پِیر» (۲۰۰۵)، خواننده رپ اِمینِم، برج پِیر را به عنوان چالش و هدف خود تعبیر کرده است.
ادبيات: برج پيزا در چندين اثر ادبي به عنوان موضوع، تصوير يا ايجاد كننده جو استفاده شده است. براي مثال، در رمان «داستان دو شهر» (۱۸۵۹)، نويسنده چارلز ديكنز، برج پيزا را به عنوان نمادي از تاريخ و فرهنگ ايتاليا معرفي كرده است. در داستان «برج پيزا» (۱۹۲۵)، نويسنده ادگار آلن پو، برج پيزا را به عنوان محل وقوع يك جنايت وحشتناك روايت كرده است. در شعر «برج پيزا» (۱۹۶۳)، شاعر ويليام باتلر ييتس، برج پيزا را به عنوان تمثيلي از زندگي و مرگ خود ساخته است.
