معماری رنسانس ، نوعی از معماری در اروپا بود که در دوره ای بین اوایل قرن 14 تا اوایل قرن 16 به اوج رسید. این سبک معماری احیای آگاهانه و توسعه عناصر خاصی از اندیشه و فرهنگ مادی یونان و روم باستان را نشان می دهد. می توان گفت شیوه های معماری رنسانس از معماری گوتیک پیروی می کند و سپس رنسانس جای خود را به معماری باروک می دهد.
کلمه «رنسانس» از اصطلاح rinascita گرفته شده است که به معنای تولد دوباره یا نوزایی است؛ این واژه برای اولین بار در کتاب جورجیو واساری با عنوان Le vite de ‘più eccellenti pittori، scultori e architettori (زندگی عالی ترین نقاشان ، مجسمه سازان و معماران ، 1550) ظاهر شد.
سبک رنسانس بر تقارن ، تناسب ، هندسه و نظم تأکید دارد ، همانطور که در معماری دوران باستان کلاسیک و به ویژه معماری روم باستان مرسوم بود و نمونه های زیادی از آن باقی مانده است. در این سبک چیدمان های منظم ستون ها ، سقفها و همچنین استفاده از قوس های نیم دایره ، گنبدهای نیم کره ای ، طاقچه ها و اشکال مدور، جایگزین سیستم های متناسب پیچیده تر و پروفیل های نامنظم ساختمان های قرون وسطایی می شوند.
مهد رنسانس
سبک رنسانس برای اولین بار در فلورانس و توسط فیلیپو برونلسکی به عنوان یکی از مبتکران معماری رنسانس توسعه یافت و به سرعت در سایر شهرهای ایتالیا گسترش یافت. تاثیر رنسانس در تاریخ های گوناگون و با درجات متفاوت به کشورهای فرانسه ، اسپانیا ، آلمان ، انگلیس ، روسیه و بخش دیگری از مناطق اروپا منتقل شد. در فلورانس بود که سبک جدید معماری آغاز شد ، البته نه به آن آرامی که سبک گوتیک از رومانسک رشد کرد ، بلکه آگاهانه و توسط معماران خاصی که سعی در احیای نظم «عصر طلایی» گذشته داشتند ، به وجود آمد. در دوره رنسانس ، معماری تنها به عنوان یک مسئله عملی مطرح نبود ، بلکه به یک بحث نظری نیز تبدیل شده بود. در آن زمان پدید آمدن چاپ تاثیر زیادی در انتشار ایده ها داشت.
تقابل رنسانس و گوتیک
معماران ایتالیایی همیشه فرم هایی را که به وضوح مشخص باشند و ساختارهایی را که هدف خود را بیان می کنند ترجیح داده اند. بسیاری از بناهای رومانسک توسکانی این خصوصیات را نشان می دهند ، همانطور که در کلیسای جامع Florence Baptistery و Pisa دیده می شود. ایتالیا هیچ وقت سبک معماری گوتیک را به طور کامل نپذیرفته بود. به غیر از کلیسای جامع میلان، تعداد کمی از کلیساهای ایتالیایی تاثیرات معماری گوتیک از جمله تأکید بر ساختارهای عمودی ، شاخه های خوشه ای ، ردیابی های آراسته و طاق پیچیده آجدار را به خود گرفتند. وجود بقایای معماری باستان ، به ویژه در رم ، که نظم سبک کلاسیک را نشان می دهد ، اتفاق الهام بخشی برای هنرمندان بود آن هم در حالی که فلسفه نیز به سوی کلاسیک حرکت می کرد.
ویژگی های معماری رنسانس
ویژگی های بارز معماری کلاسیک رومی توسط معماران دوره رنسانس پذیرفته شد. با این حال ، فرم ها و اهداف ساختمان ها و همچنین ساختار شهرها به مرور تغییر کرده است. نقشه های ساختمان های رنسانس ظاهری متقارن و مربعی دارند که در آن نسبت ها معمولاً براساس یک ماژول ساخته می شوند. در داخل یک کلیسا ، ماژول اغلب به عرض یک راهرو است. لزوم تلفیق طراحی نقشه با نما به عنوان مسئله ای در کار فیلیپو برونلسکی مطرح شد ، که البته او هرگز نتوانست این جنبه از کار خود را به نتیجه برساند. در این قسمت به بیان تعدادی از ویژگی های اصلی معماری رنسانس می پردازیم:
نماها
نماها در اطراف محور عمودی خود متقارن هستند. نمای کلیساها به طور کلی توسط یک فونداسیون برپا می شوند و توسط سیستمی از ستون ها، طاق ها و تخته سنگ ها که نشان گر کاربرد سنگ در معماری رنسانس است سازماندهی می شوند. ستون ها و پنجره ها پیشرفت به سمت مرکز را نشان می دهند. یکی از اولین نماهای دوره رنسانس ، کلیسای جامع پینزا بود که به معمار فلورانس برناردو گامبارلی (معروف به Rossellino) نسبت داده شده است و آلبرتی نیز در طراحی آن مسئولیت دارد. در طول دوره رنسانس ، معماران قصد داشتند از ستون ها به عنوان یک سیستم یکپارچه استفاده کنند.
طاق ها
طاق های رنسانس برخلاف طاق های گوتیک که غالباً مستطیل بودند ، نیم دایره و در یک نقشه مربع هستند. همچنین در سبک رنسانس از گنبد به طور مکرر استفاده می شود؛ هم به عنوان یک ویژگی ساختاری بسیار بزرگ که از قسمت خارجی قابل مشاهده است و هم به عنوان وسیله ای برای بام سازی فضاهای کوچکتر که فقط به صورت داخلی قابل مشاهده هستند.
سقف ها
سقف های رنسانسی بر خلاف معماری قرون وسطی باز نمی مانند و اغلب تزئین یا نقاشی می شوند.سطوح داخلی در فضاهای رسمی تر نیز با نقاشی دیواری تزئین می شوند.
در این ارائه سعی کردیم درباره اصلی ترین ویژگی های معماری رنسانس توضیح دهیم و درباره زمان و مکان های اصلی پیدایش آن صحبت کنیم. در صورت علاقه به موضوع سنگ می توانید به مقالات سنگ گرانیت مشکی و چرخه سنگ رجوع کنید.
امیدواریم از خواندن این مطلب لذت برده باشید.
