معماری گوتیک نوعی معماری اروپایی است که از اواسط قرن 12 میلادی آغاز شد و تا قرن 16 محبوب بود. این سبک که اغلب برای کلیساها، کلیساهای جامع و سایر ساختمانهای سنگی عظیم به کار گرفته می شد، در سراسر فرانسه ، و همچنین بقیه اروپا و جهان بسیار محبوب شد. به ندرت می توان مسکنی شخصی را پیدا کرد که به سبک گوتیک ساخته شده باشد (گرچه قطعاً وجود دارند) اما معماری گوتیک اساساً ساخت و ساز و تزئینات اروپایی را برای چهار قرن تعریف می کرد. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره معماری گوتیک، از جمله تاریخچه و ویژگی های اصلی آن مقاله زیر را بخوانید.
تاریخچه معماری گوتیک
همانطور که قبلاً ذکر شد ، معماری گوتیک از فرانسه آغاز شد – جایی که « اثر فرانسوی» نامیده می شد. با شروع از اواسط قرن 12 ، پیشرفت در مهندسی سازه سازندگان فرانسوی را قادر به ایجاد سازه های عظیم کرد. برخی از عناصر اصلی معماری گوتیک مانند پنجره های بزرگ و شیشه های رنگی و طاق های بلند، با وجود اندازه و ارتفاع عظیم ، نور طبیعی را به داخل سازه ها وارد می کنند. این سبک تا قرن شانزدهم میلادی ، که به معماری گوتیک معروف شد ، بر معماری اروپا، به ویژه بناهای ساخته شده توسط کلیسای کاتولیک روم غالب شد. با گذشت زمان ، معماری گوتیک طی مراحلی تکامل یافت:
سالهای اوج گوتیک
از سال 1250 تا 1300 میلادی به طول انجامید و اولین بار توسط کلیسای جامع شارتر در فرانسه معرفی شد. این دوره زمانی با سبک Rayonnant یا تزئینات بسیار آراسته در نمای خارجی ساختمان تعریف شده است. آلمان ، اسپانیا و انگلیس تغییرات خاص خود را در معماری گوتیک Rayonnant طی چند دهه ایجاد کردند.
سالهای آخر گوتیک
از قرن 15 تا 16 ادامه داشت. طی این مدت ، در آلمان کلیساهای بسیار بلندی با سقف های طاقدار ساخته شد. همچنین معماری گوتیک عمود بریتانیا (با تمرکز بر خطوط عمودی مشخص شده است) و سبک Flamboyant فرانسوی (تزئینات بیرونی بسیار استادانه) نیز در این زمان محبوب بودند.
اگرچه معماری گوتیک دارای ویژگی های رومی بسیاری است ، سازندگان گوتیک دیوارهای بسیار ضخیم و جامد تولید شده توسط رومیان را رها کردند. زیرا برای ساختن سازه های بسیار بلند ، دیوارها باید نازک تر باشند و وزن کمتری داشته باشند. بعلاوه ، سازندگان دوره گوتیک از تکیه گاه های پرنده( تیرهای مایل که وزن سازه را تحمل می کند) برای ساخت سازه هایی استفاده کردند که به نظر می رسد آسمان را لمس می کنند.
به ندرت می توان ساختمان جدیدی را که به سبک گوتیک ساخته شده باشد پیدا کرد ، اما سفر به اروپا و همچنین سفر به نیویورک، واشنگتن دی سی و بعضی دیگر از شهرهای بزرگ آمریکا می تواند گشت و گذار بسیار خوبی در تاریخ این سبک معماری داشته باشد.
عناصر اصلی معماری گوتیک
اگرچه نوع معماری گوتیک که برای ساخت یک ساختمان استفاده شده است، براساس سن ، موقعیت مکانی و نوع ساختمان(به عنوان مثال یک کلیسا) بنا شده است ، اما همه ساختارهای گوتیک دارای پنج عنصر اصلی هستند: پنجره های شیشه ای رنگی ، قوس های نوک تیز ، تکیه گاه های پرنده ، طاقهای آجدار و تزئینات بسیار آراسته.
در ادامه درباره هر یک از این عناصر اصلی توضیح خواهیم داد. تمام بناهای گوتیک دارای این ویژگی های متمایز هستند:
شیشه های رنگی
یافتن شیشه های رنگی در عبادتگاه ها امری عادی است ، اما در کلیساها و کلیساهای جامع گوتیک بسیار رایج است. پنجره ها معمولاً بسیار بلند و قوسی یا گرد هستند و هدف این بود که تا حد ممکن نور طبیعی بتواند وارد ساختمان شود. شما اغلب در پنجره های شیشه ای رنگی گوتیک، تکیه گاه تزئینی ، سنگی و همچنین صحنه های کتاب مقدس را پیدا می کنید.
قوس های برجسته
سازندگان گوتیک به جای استفاده از طاق های گرد و رومی، قوس های بلند و باریک و نوک تیز ساخته اند. طاق های نوک تیز گوتیک با الهام از سبکهای معماری اسلامی، ارتفاعات سقف را برجسته کرده ، سقفهای طاقدار را جای داده و به صورت نمادین به سمت آسمان ها می رود.
خزانه های آجدار
به منظور ساختن سازه های بسیار بلند با پنجره های بلند ، معماران گوتیک شروع به استفاده از طاق های آجدار(طاقهای قوسی قرار گرفته به موازات یکدیگر برای حمایت از سقف گرد) کردند و به جای تیرهای طاقی سنتی این طاق های متقاطع نه تنها علاقه بصری ایجاد می کردند ، بلکه پشتیبانی بیشتری از ساختارهای بلند گوتیک ارائه می دادند.
پشتیبانی کننده های پرواز
پشتیبانی کننده های پرواز یا Flying buttresses نیز پیشرفت دیگری در دوران گوتیک بود که به حمایت از ساختمان های بلند و سنگین گوتیک کمک کرد. تکیه گاه های پرواز مانند نیمی از قوس هستند ، و با توزیع مجدد وزن از یک سطح بالاتر، از یک سطح پایین تر و جامدتر پشتیبانی می کنند.
عناصر تزئینی
معماری گوتیک با دکوراسیون بیرونی بسیار آراسته مشخص می شود. ستون های تزئین شده ، قالب ها، مجسمه ها، گلدسته ها و گارگویل ها معمولاً در معماری گوتیک یافت می شوند.
همان طور که ملاحظه کردید سنگ یکی از اجزای اصلی در معماری گوتیک است.